Begin als gemeente je eigen burgerpanel en voorkom deze 10 veel voorkomende fouten

Gemaakte fouten bij het opzetten van burgerpanels

Bij het opzetten van een burgerpanel komt meer kijken, dan je in eerste instantie denkt. Ga je het burgerpanel zelf in handen nemen of ga je deze uitbesteden? Waar je ook voor kiest, let op onderstaande veel voorkomende fouten, zodat je tijdens het opzetten van het burgerpanel tegen zo min mogelijk tegen problemen aanloopt.

De 10 veel voorkomende fouten bij het opzetten van een burgerpanel

1. Een stappenplan ontbreekt
   Maak gebruik van een stappenplan bij het opzetten van een burgerpanel: de 10 stappen om te komen tot een burgerpanel.
2. De werkzaamheden van het opzetten van een burgerpanel worden onderschat en zijn niet verankerd in de ambtelijke organisatie
   Het opzetten van een burgerpanel is niet zomaar even gedaan. Het is een denkfout om te denken dat een burgerpanel voor x Euro kan worden gekocht. Het is een langdurig project en heeft géén einddatum.
3. Denken dat een burgerpanel vanzelf met leden (burgers) wordt gevuld
   Als dit het geval was, dan was er in elke gemeente een burgerpanel. Veel geld wordt (uiteindelijk) door de gemeente betaald om leden, door externe partijen, te laten werven. Denk als gemeente in andere samenwerkingsconstructies, waaronder het systeem van Tip-Burgerpanels, en werf leden voor nul Euro.
4. Het burgerpanel wordt sporadisch ingezet (1 á 2x per jaar). Voor leden van het burgerpanel is het een verrassing als er weer een verzending is. 
   Een burgerpanel komt het beste tot z’n recht als periodiek (maandelijks) een onderzoek wordt opgestart. Dan komen de voordelen van onderzoek het beste tot z’n recht. Bovendien houd je het aantal leden in stand. De praktijk wijst uit, dat als je een halfjaar niet communiceert, je bij een nieuwe verzending weer nieuwe leden kunt werven. Dit kost weer geld….. (valkuil 3)
5. Het burgerpanel wordt volledig betaald door de gemeente (100% financiering vanuit de overheid)
   De opdrachtgever, de gemeente, bepaalt en betaalt het burgerpanel. Vanuit verschillende onderzoeksoogpunten is dit niet een handige case. Start als gemeente nooit een burgerpanel met de intentie om voor de rest van het leven 100% te betalen (n.b. het is gemeenschapsgeld). Ben creatief en zoek de oplossingsrichting in de vorm van het toepassen van o.a. de Driehoek van Democratie. Welke belanghebbende partij in de gemeente gemeenschap heeft ook belang bij het opzetten van een burgerpanel?
6. Koppel alle onderzoeksresultaten terug
   Ben transparant en communiceer alle onderzoeksresultaten terug aan de deelnemers. Daarbij hoeft de gemeente niet bang te zijn om ruiten in te gooien. Gebruik de raadplegende vraagstelling (zie ook punt 8) en besef dat het niet jouw antwoorden zijn: het zijn de antwoorden van betrokken burgers die willen meedenken en meepraten.
7. Betaal de deelnemers niet voor hun deelname
   De reden om deel te nemen aan een burgerpanel zou de intrinsieke motivatie van de burger zelf moeten zijn. Geld vertroebeld de intrinsieke motivatie. Begin hier niet aan.
8. Zie de leden van het burgerpanel niet als beoordelaars maar als adviseurs
   Zet de burgers in hun rol en maak burgers meer betrokken bij het doen en laten van de gemeente. We zijn niet op zoek naar rapportcijfers (beoordelingen); we zijn op zoek naar raad (raadplegingen) om de maatschappelijke vraagstukken aan te pakken.
9. Beschouw de online resultaten als net zo waardevol als de offline antwoorden (in de gemeenteraad)
   Gebruik het burgerpanel als een nieuwe vorm van burgerparticipatie.
10. Gebruik het burgerpanel ook als zelfreflectie
    Durf periodiek de vraag te stellen wat de deelnemers van het burgerpanel vinden van het burgerpanel zelf. Breng continu verbeteringen aan.

Circa 1 op de 3 Nederlandse gemeenten heeft een burgerpanel. Diverse burgerpanels zijn gemeentepanels.

Denk van tevoren goed na over het beoogd doel van het hebben van een burgerpanel.

Handel stapsgewijs en zie het aantal leden in het panel groeien.