Burgerparticipatie is geen doel maar een middel.

Burgerparticipatie zorgt voor betrokken burgers. Publieke participatie leidt tot nieuwe inzichten en brengt de overheid dichter bij de burger.

Burgerparticipatie versterkt de relatie met burgers

Het versterken van de relatie met burgers vormt de basis van (betere) besluitvorming.

Burgerparticipatie stelt de overheid in staat om nieuwe inzichten rondom beleidsrelevante ideeën, informatie en middelen in te winnen alvorens een besluit wordt genomen.

Zonder weloverwogen besluitvorming geen goed bestuur.

Als je in staat bent om de relatie met burgers te versterken, stijgt het vertrouwen in de overheid.

Burgerparticipatie versterkt de representatieve democratie.

Voordelen burgerparticipatie

Burgerparticipatie leidt tot vijf voordelen.

De voordelen van burgerparticipatie zijn:

1. Het verbetert de kwaliteit van het beleid door de overheid in staat te stellen om bredere informatiebronnen, perspectieven en mogelijke oplossingen aan te pakken om de uitdagingen van beleidsvorming te ontmoeten onder omstandigheden van toenemende complexiteit, onderling afhankelijkheid en tijdsdruk.
2. Het heeft een antwoord op de opkomende informatiemaatschappij (lees: sociale media), waarbij grotere en snellere interacties met burgers gewenst zijn.
3. Het integreert de publieke input in het beleidsproces, om zo het beleid te laten reageren op de verwachtingen van de burgers. Burgerparticipatie zorgt dat de stem van burgers een plaats krijgt in de beleidsnota zodat hun standpunten in overweging kunnen worden genomen bij het nemen van een besluit.
4. Het is een antwoord op de continue roep naar meer transparantie en inspraak bij de overheid.
5. Het versterkt het publieke vertrouwen in de overheid waarbij burgers vaker worden geraadpleegd dan alleen maar bij de gemeenteraadsverkiezingen.

Benodigd voor burgerparticipatie

Om de relatie met de burger te kunnen versterken, moet de overheid zorgen voor:

1. het verschaffen van objectieve, betrouwbare en begrijpbare informatie.
2. het serieus nemen van burgers – in die zin dat een besluit pas wordt genomen nadat de burgers geraadpleegd zijn
3. concrete doelen en targets rondom het inzetten van burgers
4. de middelen (tijd, geld en flexibiliteit) om overleggen met burgers mogelijk te maken

Je betrekt burgers optimaal bij de overheidsbesluitvorming als rekening wordt gehouden met de volgende randvoorwaarden:

1. Verkrijg commitment
   Commiment van alle bestuurlijke niveaus. Zowel ambtelijk als politiek dient er draagvlak te zijn om de burgers te betrekken. Zie de burgers niet als vervanger van de gemeenteraad. Inspraak van burgers biedt inspiratie om de besluitvorming beter -en zelfs sneller- te laten verlopen.
2. Concrete doelstellingen (SMART)
   Maak van tevoren duidelijk wat van de burgers én van de overheid verwacht wordt. Iedereen is vrij om te zeggen wat hij/zij denkt. Maak een afbakening van de rollen met de bijbehorende rechten (en plichten).
3. Concreet tijdspad
   Overleg en actieve deelname moeten zo vroeg mogelijk in het beleidsproces worden ondernomen om beleidsoplossingen mogelijk te maken en de kansen op succesvolle implementatie te vergroten. Voldoende tijd moet beschikbaar zijn voor consultatie. Informatie is nodig in alle fasen van de beleidscyclus. Dit geldt ook bij afronding van het project (evaluatie).
4. Objectiviteit
   Informatie die de overheid tijdens de beleidsvorming verstrekt moet objectief, compleet en toegankelijk zijn. Alle burgers krijgen een gelijke behandeling tot wanneer zij toegang tot informatie krijgen en wanneer ze in het overleg kunnen deelnemen.
5. Aanwezigheid middelen (tijd, geld en flexibiliteit) met een duidelijke coördinatie
   Er zijn voldoende financiële, menselijke en technische middelen nodig om publieke informatie, overleg en actieve deelname aan beleidsvorming mogelijk te maken. De ondersteunende ambtenaren moeten toegang hebben tot passende vaardigheden, begeleiding en opleiding, evenals een organisatorische cultuur (inclusief bazen!) die hun inspanningen ondersteunt.
6. Duidelijke verantwoording en communicatie
   De overheid communiceert de uitkomsten richting de burgers. Dit is iets anders dan mededelen.  Daarbij neemt de overheid maatregelen om ervoor te zorgen dat het beleidsproces open is, transparant en vatbaar is voor externe controle en herziening. Communiceer breed de uitkomsten.
7. Evaluatie
   Het kan altijd beter. Besef dit en zie burgerparticipatie als een dynamisch leerproces.

Burgerparticipatie: creëer een burgerplatform

Burgerparticipatie is een dynamisch proces. Het kent vele implementaties (waaronder het opstellen van een ‘burgerbegroting‘ en het gebruik maken van ‘e-participatie‘).

De uitdaging is -en blijft- om burgers permanent te betrekken. Zo zijn burgertops prima initiatieven, maar waak voor het duurzame karakter.

We hebben niet alleen vandaag raad van de burgers nodig..
Ook morgen..
En overmogen..
Etc. etc.

In dat kader kan worden nagedacht over een burgerpanel. Waarbij het niet om de techniek gaat, maar om het principe: stal de betrokken burgers.

Zet ze neer op de eretribune en luister naar hun geklap…
…..en geschreeuw…..

De klant heeft altijd gelijk.
Handel hier naar.